Milliyet’ten Gökhan Karakaş’ın haberine göre, küresel iklim değişikliğinin canlılar üzerindeki yıkıcı etkisini bir kez daha gözler önüne sermek için Akdeniz çanağındaki 9 ülkeden 500 balıkçının görüşü alındı. Balıkçılar, aslan ve balon balığı gibi türlerin gelmesiyle lüfer, baraküda ve papağan balığı gibi yerel türlerin kuzeye yöneldiğini belirtti.
18.yüzyılda başlayan sanayi devrimiyle birlikte insan faaliyetlerinin atmosferde yarattığı olumsuz etki, küresel ortalama sıcaklıklarda artış meydana getiriyor. Atmosferdeki sera gazlarının(karbondioksit, metan, su buharı, ozon, azot oksit) etkisiyle yaşanabilir sıcaklıklara erişen yerkürenin atmosferinde, karbondioksit oranının artması iklim değişikliğinin ana nedeni olurken, pek çok canlı türünün doğal yaşam alanının dışına çıkmasına neden oluyor. Kuraklıklar, seller, şiddetli kasırgalar gibi aşırı hava olaylarının artması, deniz suyu seviyelerinde yükselme, okyanusların asit oranlarında yükselme, buzulların erimesi gibi etkenlerle; bitkiler, hayvanlar hatta insan toplulukları risk altına giriyor.
İstilacı türlerle gelen ekonomik tehlike
Kendine has ekosistemi ve iklimi olan Akdeniz’de, son yıllarda gözlenen göçmen canlı türleri yerel canlı çeşitlililiğini tehdit ediyor. Prestijli bilim dergisi Global Change Biology uzmanları Akdeniz çapında 9 ülkeden 500’ün üzerinde balıkçı ile görüşerek küresel ısınma ve işgalci türlerin baskısını ortaya koydu.
Akdeniz çanağındaki 22 araştırma grubu adına ülkemizi temsil eden Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) ile İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı uzmanları da Kuzey Ege’de 22 balıkçı ile görüşerek gözlemler yaptı. Arnavutluk, Karadağ, Tunus, Yunanistan, Kıbrıs, Lübnan, Slovenya, Türkiye ve İtalya’da ki yerel balıkçılarla yapılan görüşmeler sonunda 75 balık türünün yerleşim yerinin değiştiği ortaya çıktı. Akdeniz’in yerli türlerinden lüfer, baraküda, papağan balığının daha kuzeye gittiği belirlendi. Sokar balığı, balon balığı ve aslan balığı gibi Hint Okyanusu türlerinin Süveyş Kanalı’ndan geçip Akdeniz’e yerleştiği, böylece ciddi ekolojik ve sosyoekonomik tehlike yarattıkları vurgulandı.
“Yaşam alanları değişince ekosistem bozuluyor”
İstanbul Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Nur Eda Topçu, “İklim değişimi ve insan faaliyetleri gezegen çapında türlerin muazzam şekilde yer değişmesine sebep oluyor. Böylece doğal deniz yaşamı geniş ölçekte ve geri dönülmez şekilde bozuluyor. Akdeniz kıyı bölgelerinde deniz koruma alanları da dâhil bozuluyor. 9 ülkeden gelen sonuçlarda aynı tehlikeye işaret ederken, yerel türlerin aslan balığı gibi tropik iklim canlıları tarafından tehdit edildiği bir kez daha ortaya çıktı.” dedi.