Türk Armatörleri İşverenler Sendikası ( TAİS ) Başkan Yardımcısı ve TMMOB Gemi Makine İşletme Mühendisleri Odası ( GEMİMO ) İkinci Başkanı olan İnce Denizcilik Teknik Müdürü Müh. Ahmet Yaşar Canca, pandemi nedeniyle dünya denizlerinde mahsur kalan onbinlerce Türk denizcisinin ülkeye dönmek için beklediğini açıkladı.
Koronavirüs nedeniyle sınırların kapanmasının ardından denizcilerin zorlu sınavı başladı. Dünya denizlerinde her türlü kargoyu taşıyan gemilerdeki personel neredeyse tüm limanlarda karaya çıkmadan gemilerinde mahsur kaldı. Çok uzun süre gemide kalan personelin hata yapma riskinin çok yükseldiğini belirten Uluslararası Gemiciler Federasyonu (İFSMA) ‘Hükümetlere açık mektup’ başlığıyla yayınladıkları deklarasyonda, koronavirüs nedeniyle kapatılan sınırların denizcilere açılmasını ve personel değişimine izin verilmesini istedi. Uluslararası gemilerde personel değişimi yapmanın mümkün olmadığını anlatan Yaşar Canca şunları söyledi:
Personel karaya bile çıkamıyor
“Pandemi sürecinin başlamasından sonra uçak seferleri durduruldu. Ülkeler sınırlarını kapattı. Bu durumda gemi adamlarının limanlarda karaya çıkışları da engellenmiş oldu. Gemiyle limana yanaşmak serbest, personelin inmesi yasak. Haliyle personel değişimi de mümkün olmadı. O ülke sizi kabul etse bile uluslararası uçuşlar olmadığı için personeli getirmek mümkün olmuyor. Sadece Türkiye uğraklı gemilerin personeli değiştirilebildi. 23 Mayıs’a kadar Türk limanlarında gemiden inen Türk personel 14 günlük karantina sürelerini belirlenen yurtlarda tamamladı. Artık 14 günlük karantina sürelerini evlerinde geçiriyorlar.
Uçuşların açılmasını bekliyorlar
Denizlerde yaklaşık 2 bin Türk sahipli gemi var. Yabancı gemilerle birlikte uluslararası sularda kaç Türk denizci olduğuna dair kesin bir veri elimizde bulunmuyor. Çünkü birçok denizci bireysel olarak gemilere gittiği için ancak başlarına bir iş geldiğinde haber olabiliyoruz. Bu nedenle bu istihdamların da mutlaka kurumlar üzerinden olması gerekiyor. Tahmini 60 ile 80 bin arası Türk denizcinin dünya denizlerinde olduğu düşünülüyor. Bazı uzmanlar ise bu sayıyı 100 ile 120 bin olarak veriyor. Türkiye uğraklı olmayan gemilerde çalışan denizcilerin tamamı değişiklik tarihlerinin belirsizliği nedeniyle tedirgin durumda. Sözleşme süresi bitenlerin sayısı artmaktadır.Türk Hava Yolları uçuşların açılacağı bilgisini paylaştı. Havayolu açıldığında ve limanlar personel değişikliğine izin verdiğinde; personel için belirsizlik ortadan kalkacağı için çalışanların üçte birinin aynı anda değişmesi istenecektir. Bu oran bazı gemilerde yüzde 50 bile olabilir. Gemilerde şu an mevcut çalışanların tamamının değiştirilmesi söz konusu değildir. Çünkü henüz sözleşmesi bitmeyen personel de bulunmaktadır”
Konteyner ve tankerde limit üç ay
“Özellikle konteyner ve tanker taşımacılığı yapan gemilerde çalışma standardı 3 aydır. Diğer gemilerde ise 5 aydan sonra mental yorgunluk başlıyor. Biz personelimizin beş aydan fazla çalışmasını istemiyoruz. Bu süreçte gemideki personelle daha fazla iletişim kurmaya, aileleriyle daha fazla görüşmelerine imkân bulmaya çalışıyoruz. Ayrıca gemilere vitamin takviyeleri yapıldı. Taze sebze ve meyveyi mümkün olan her limanda almalarını istedik.”