Türkiye’nin eski Afganistan Büyükelçisi Müfit Özdeş’in anıları “Harici Bir Hariciyecinin Not Defteri” adıyla kitap oldu. Aynı zamanda Yüksek Denizcilik Okulu’nun (YDO) kurucusu Hamit Naci’nin damadı ve Atatürk’ün silah arkadaşı Lütfi Müfit Özdeş‘ın torunu olan emekli Büyükelçi Müfit Özdeş’in kaleme aldığı kitapta bir hariciye diplomatının ülkesinin çıkarlarını savunmak için neler yapması gerektiği, örneklerle anlatılıyor.
Amerika kaybedecek
Özdeş’in kitapta da yer alan şu sözleri tam da bugüne de işaret ediyor :
“Afganistan’da hem Dışişleri’ne hem yabancı büyükelçiler ve basın mensuplarına ‘Amerika bu kafayla burada bu savaşı kaybedecek’ dedim. Biraz gecikti. Yeni oldu ama oldu.”
Enfes bir kitap
Emekli Tüma. Cem Gürdeniz kitabı, “Enfes bir kitap.Dilerim hariciyemizin diplomatları onun kadar cesaret ile gereken yer ve zamanda fikri özgürlük sahibi olabilirler” diye tanımladı.
Okumuş bir Türkün bakış açısı
Kitabın önsözünü yazan Tarihçi İlber Ortaylı ise şu sözleri kaleme aldı :
“Müfit Özdeş’i okuldan tanıyorum. O devirde Mekteb-i Mülkiye, yani Siyasal Bilgiler Fakültesi (SBF) bugünkü gibi degildi. Bütün Türkiye’nin dört bucağından, her gelir grubundan genç bir araya gelirdi.
Müfit, Mülkiye’ye en çok intibak edenlerdendir. Ingiliz Lisesi’nden gelmişti. Ailesi Cumhuriyet’in kurucu kuşağındandı, asker kökenliydiler. Ama Türkçesini Ingilizce uğruna kurban edenlerden sayılmazdı; bütün okul da öyleydi. Hasarılıkta da arkadaslıkta da özgün bir insandı. Okulun içindeki gruplaşma ve ayrımlar bugünkü gibi degildi; insanların niteliklerine göreydi.
Müfit’in lakabı “deli”ydi; en umulmadık çıkışları yaptıgı, hatta en umulmadık esprileri ve fikirleri çıkardığı için. Böyle deliye can kurban… Dışişleri’ne girdi. Türklerin hariciyecisi olmayı bildi.
Belki onu tanıyanlar, görenler onun hakkında nesilden nesile aktarılacak bir bilgi ortaya koymayacaklardır. O bakımdan hatıratını, çocukluğundan günümüze kadar kaleme almasını çok takdir etmek gerekir.
Bir dönemin gençliğini eğitimiyle, meslek hayatıyla, Türk Hariciyesi ve siyasetini bütün safhalarıyla bu kadar hos üslupla anlatan birisi az bulunur. Bunun yanında okumuş bir Türk’ün dünyaya nasıl bakabileceğini ve neler yapılabileceğini burada görmek mümkün.
En sıra dışı diplomat
Kitabın tanıtım metninde ise şu satırlar yer aldı :
Büyükelçi Müfit Özdeş anılarında renkli, eğlenceli bir dille siyaset, diplomasi ve özel yaşamına dair değerlendirmeler yapıyor, dostlarını anlatıyor. Kaleci olarak yaşadığı futbol yılları, çeşitli dergilerde yaptığı gazetecilik serüveni de kitabın önemli unsurlarından.
Köklü ailesinin baskısıyla Dışişlerine giriş… Onlarca ülke, sayısız kişi hakkında renkli ayrıntılarla bezenmiş notlar… “Eski Türkiye”den bugünlere ülkemizin politik ve diplomatik hali pürmelali üzerine 40 yıllık meslek deneyimiyle yazarın kendi kendisiyle yaptığı bir nevi sohbet…
“Harici Bir Hariciyeci” olarak Özdeş’in Londra, Lizbon, Somali, Filistin, Libya, Irak ve Afganistan’da geçen meslek yaşamından kesitler…
Karşınızda Dışişleri tarihimizin en sıra dışı, en renkli ve açık sözlü diplomatı var.
