Denizcilik sektörünün tüm önemli aktörleri, Türk P&I’ın katkılarıyla Habertürk’te canlı yayınlanan “Türk Denizciliğine Bakış”ta buluştu.
Viaport Marina Tuzla’da gerçekleyen canlı yayına katılan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan, “Denizcilik ülkemizin kaderi. 3 tarafımız denizlerle çevrili, sınırlarımızın yüzde 70 den fazlası deniz olan bir ülkede yaşıyoruz. Karadeniz, Akdeniz, Marma, Ege, Boğazlar… Bunlar bizim değerlerimiz. Ülkemizin yüzde 50’i deniz kenarında yaşıyor” dedi.
Bakan Turhan şunları söyledi :
Ticaretin yüzde 25’i ilgi alanımızda
“Dünyada deniz ekonomisine bakacak olursak, toplam 80 Trilyon dolar gayri safi hasıla olduğunu görüyoruz. Bu hasılanın da 25, 30 Trilyon doları denizden elde ediliyor. Canlılardan, deniz coğrafyasındaki madenlerden ve bunların ticaretinden. Biz bunun neresindeyiz? Ne ölçüde faydalanıyoruz?
Bizim yakın ilgi alanımızda bulunan Akdeniz çatağı, Adriyatik, Ege ve Karadeniz, tüm deniz alanının yüzde 1’ini oluşturmasına rağmen, ticaretin ise yüzde 25’i burada yapılıyor.
Türk deniz taşımacılığı, 2003’te 9 Milyon DWT idi, 2018 itibariyle 29 Milyon DWT’ye çıktı. Gemi sayımız ise 569’dan bin 511’e çıktı. Daha da artmalı.
“Türk bayraklı gemi sayısı artmalı”
Dünya deniz ticaretinin yüzde 87’si deniz yoluyla yapılıyor. Hatta petrol ve doğalgazın yüzde 91’i deniz yoluyla taşınıyor. Ülkemizin dış ticaret hacmi 400 milyar dolara yaklaştı. Bunun yüzde 87’sini deniz yoluyla yapıyoruz. Bunun önemli kısmının da Türk bayraklı gemilerle taşınması lazım. Bu pastadan yeterli payı olmamız lazım. 2.7 Milyar dolarlık pazarımız vardı 2003’te. Bunu 17.5 Milyar dolara çıkardık. Yeter mi, yetmez?
Denizcilik sektöründe düzenleyiciyiz. Önemli düzenlemeler yapıyoruz. Birinci olarak yat inşaatı, tersane ve limanlarlar… Pastadan yeterli miktarda faydalanamıyoruz. Daha çok pay almamız lazım.
“Yat bağlama kapasitesi artmalı”
Sadece Akdeniz çanağında 600 binin üzerinde bağlama kapasitesi var. Bunun önemli bir kısmı İtalya, Fransa ve İspanya’da. Yaklaşık yüzde 90’ına onlar hakimler. Türküye ise bundan yüzde 4 alabiliyor. Halbuki bizim ülkemizin sahilleri hem doğal güzellikleri hem iklim hem de tarih bakımından diğer ülkelere göre daha önde. Bu manada bizim yat bağlama kapasitemizi geliştirmemiz gerekiyor. Şu anda bizim 25 bin yat bağlama kapasitemiz var. Fransa’nın 200, İtalya’nın 180, İspanya’nın ise 123 Bin yat bağlama kapasitesi var. Önemli bir pazar hem imalat hem turizm için.
Yat imalatında dünyada ilk sıralarda, çok iyiyiz. Bunun da gelişmesi, bağlamaya da pazar oluşturması açısından alt yapının oluşturulması gerekiyor. Özellikle Ege ve Akdeniz’de bunun yapılması gerekiyor.
“Bir milyon insan ekmek yiyor”
Türkiye’ye 46 Milyon turist geliyor. Turistlerin önemli bir kısmı da deniz için geliyor. Türk bayraklı gemilerin büyük avantajı var. Beyaz listedeyiz. Denizcilerimize çalıştıkları, seyahat ettikleri ülkelerde güven içinde olmaları için gerekli tüm altyapıyı sağlıyoruz. Denizcilik alanında yine tersanelerimize teşvikler veriyoruz. Tersane sayısını 36’dan 78’e çıkardık. Denizcilik sektörünün sadece nakliye alanında değil imalat ve sanayi alanında da önemli bir kapasite artışı oldu.
Yine bizim uluslararası sahada denizcilik hizmeti veren firmalarımız önemli istihdam da sağlıyor. Gerek tersane gerekse deniz nakliyatta bir milyon istihdam sağlıyor. Direk çalışan insan sayısı 400 Bin’in üzerinde ve bu insanlar kalifiye elemanlar. Gelir seviyeleri de yüksek.
“Gemi adamında iddialıyız”
Denizcilik sektöründe gemi üretiminin yanısıra deniz adamı, gemi adamı üretme konusunda da dünyada iyi durumdayız. Çin, Filipin ve Hindistan’dan sonra biz geliyoruz.
Şu ana kadar 210 Bin, sadece son 6 ayda 180 Bin amatör denizci belgesi verdik. Hedefimiz bir milyon amatör denizci. Eğitimi bedava sunuyoruz, harç ücreti de alınmıyor. Önce insanları denizin kenarına çekmemiz gerekiyor. Ufkun ötesini görmeye başlayan insan, denizcilik sektörüne de yönelecek ve hem yetiştirme hem de girişimci olmayı düşünecek.
“Kosterler yenilenmeli”
Liman ve barınak kapasitesini daha verimli kullanmak için kapasite artmalı. İnsanlar tekne aldığında bunu nereye bağlayacağı endişesini yaşıyor. Bu çözülmeli. Bunun yanında, kruvaziyer turizmi gelişmeli. Örneğin Yenikapı Limanı bunun için kullanılmalı.
Koster gemilerimiz önemli ölçüde yaşlandı. Sektöre destek verip kapasiteyi artırma konusunda yenilenmesinin sağlanması gerekiyor ve denizlerimizde bunların daha çok yük taşımasını sağlamamız lazım.
Denizde ne asfalt, ne tünel ve viyadük ihtiyacı var. Bir liman yapınca tamamdır. Bunun bilincindeyiz”