Sadece Denizcilik Dergisi’nde
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından düzenlenen Kanal İstanbul Çalıştayı’na katılan Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği (TKKD) Yönetim Kurulu eski Başkanı, Denizcilik Dergisi Yayın Kurulu Üyesi emekli Kılavuz Kaptan Saim Oğuzülgen 30 yıl boyunca 25 binden fazla gemiye hizmet verdiği Türk boğazlarında risk yaşayacak bir geminin Kanal İstanbul’dan güvenle geçeceği ifadesini gerçekçi bulmadığını söyledi.
Montrö değil Türk Boğazları Montrö Sözleşmesi
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Şehir Hatları Genel Müdürü Sinem Dedetaş’ın da izlediği seminerde Türk boğazlarının tarihi önemine değinerek konuşmasına başlayan Oğuzülgen, “Haklı bir Kurtuluş Savaşı vererek bağımsızlığımızı kazandık ve Lozan’ı imzaladık. Fakat arada bize Boğazlar Rejimi Sözleşmesini imzalattılar. 13 yıl boyunca coğrafi olarak bizim olmasına rağmen, Türk askeri boğazlara inemedi bile. 1936 yılında ise Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının “Dünya barışını sağlayamayan-n Birleşmiş Milletler boğazları nasıl koruyacak?” diyerek Türk Boğazları Montrö Anlaşmasını kabul ettirdi. Burada önemli bir nokta var. Montrö sadece anlaşmanın imzalandığı bir şehirdir Türk Boğazları ise anlaşmanı öznesidir. O nedenle Türk Boğazları Montrö Sözleşmesi olarak anmamız tam olarak manevi karşılığını verecektir” dedi.
İngiltere’nin boğazların tamamen Türk egemenliğine girmesini bir türlü hazmedemediğine dikkat çeken Oğuzülgen, 1936’da bile ‘Türkiye yönetsin ama uluslararası bir komisyon denetlesin’ diye ısrar ettiklerini söyledi.
Türk boğazları son derece güvenlidir
Türk boğazlarında 30 yıl kılavuz kaptanlık yaptığını ve yaklaşık 25 bin gemiye hizmet verdiğini belirten Oğuzülgen, “Sorunları bizzat gören ve yaşayan bir denizciyim. Kanal İstanbul için ‘Türk boğazlarındaki tehlikeyi uzaklaştıracağız’ bahanesi sunuluyor. Peki Türk boğazlarında ne kadar tehlike var. 13 Mart 1994’teki kazanın ardından 1 Temmuz 1994’de yönetmelik yayınladık. Marmaray’ın başlamasıyla beraber güvenliğin tehlikeye düşmemesi için tek yönlü trafik başladı. Emniyet tedbirleri böyle alınır. Örneğin 250 metre üzeri tankerlere hem kılavuz kaptan hem de refakat römorkörü verilir. LNG taşıyan gemiler boğazlardan geçemezler. Türk boğazlarında en üst düzeyde emniyet alınmış durumdadır. Çanakkale ve İstanbul boğazlarında alınan emniyet tedbirlerini su yollarını kullanan gemilere fatura edilir. Kıyı devleti olarak kuralları hep biz koyduk, koyuyoruz” diye konuştu. Oğuzülgen, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün istatistiklerine göre 2005’ten itibaren boğazlardan çıkış yapan gemi sayısı da düştüğünü söyledi.
Ana gerekçe güvenlik olamaz
Türk devletinin Türk boğazları için üzerine düşeni yaptığını belirten Oğuzülgen, “Kanal İstanbul’un inşa edilmesinin gerekçesi olarak Türk Boğazlarını tehlikeden uzaklaştırmak olarak gösterilmesini inandırıcı bulmuyorum. Ana gerekçe bu olmaması gerek. Eğer öyle ise Kanal İstanbul bitene kadar geçecek en az10 yıl boyunca ne olacak” dedi. Oğuzülgen, “tehlike yaratıyor denilen geminin en dar yeri 700 metre, en geniş yeri 3.5-4 kilometre olan bir sahadan geçişini hayal edin, bir de aynı geminin akıntı hızı daha fazla olacak denilen 275 metre genişliğinde ve 21 metre derinliğinde bir yerden geçeceğini düşünün. Böyle bir alanda tehlikenin azalacağını düşünemiyorum” diye konuştu.
