Türk Boğazları ve Mavi Vatan’da görev yapan görünmez kahramanlar kılavuz kaptanlar 13’üncü ‘Kılavuz Kaptanlar Haftası kapsamında Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği (TKKD) tarafından düzenlenen “Kılavuzluğa Genel Bakış ve ‘Kılavuz Kaptan Transfer Emniyeti” panelinde buluştu.
Panelde İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, Uluslararası Kılavuz Kaptanlar Birliği (IMPA) Genel Sekreteri Nicholas John Cutmore, Avrupa Kılavuz Kaptanlar Birliği (EMPA) Başkan Yardımcısı Kapt. Miguel Vieira de Castro, Kıyı Emniyeti Genel Müdürü Durmuş Ünüvar, TKKD Yönetim Kurulu Başkanı Kapt. Mutlu Dündar, Deniz Emniyet Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve IMPA eski Başkan Yardımcısı Kapt. Cahit İstikbal ve Dr. Kılavuz Kapt. Ali Cömert ile beraber Türk denizciliğinin paydaşları hazır bulundu.
Kılavuz kaptanlara ihtiyaç bitmeyecek
Panelin açılışında konuşan İMEAK DTO Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, kılavuz kaptanlık mesleğinin, denizcilik tarihi kadar eskiye dayanan bir meslek olduğunu belirterek, teknolojiyle birlikte navigasyon ekipmanları gelişse de kılavuz kaptanlara olan ihtiyacın hiçbir zaman azalmadığını kaydetti.
Coğrafyamızda modern anlamda kılavuz hizmetinin verilmesinin ancak Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasından sonra mümkün olduğunu belirten Tamer Kıran, 1990’lı yıllara kadar da bu hizmetlerin sadece devlet tarafından sağlandığını, 1990’ların ikinci yarısından itibaren ise özelleştirmeler yoluyla yeni açılan özel limanların kılavuz kaptanlık hizmetini özel şirketlerle verilmesini sağlayan yasal düzenlemeler yapıldığını belirterek, “Günümüzde de hem kamuya hem de özel sektöre ait firmalar kılavuz kaptanlık hizmeti vermektedir.” dedi.
En önemlisi pilot merdivenleri
Kılavuz kaptanların, liman ve boğazlarda tehlikeli sularda yaşanabilecek felaketleri önlerken, zor şartlarda görevlerini yerine getirdiğini ve ne yazık ki bu görevleri sırasında zaman zaman hayatlarını kaybedebildiklerini belirten Tamer Kıran, şunları söyledi :
“Gemilere binmek ve gemilerden inmek için kullanan pilot merdivenleri, personelin güvenliğini sağlamak için kritik ekipmanlardandır. Pilot merdivenlerinin yanlış donatılması ciddi yaralanmalara veya trajik can kayıplarına neden olabilmektedir. Denizcilik endüstrisindeki birçok teknolojik gelişmeye rağmen, pilot merdiveni geleneksel olarak kullanılmaya devam etmektedir. Düzgün donatılmış pilot merdivenlerinin önemi asla hafife alınamaz. Özenli bakım, ekipmanın uygun bakımı, SOLAS gerekliliklerinin ve en iyi uygulamaların tam olarak anlaşılması ve merdiveni donatırken ayrıntılara dikkat edilmesi, olası kazaların en aza indirilmesine büyük ölçüde yardımcı olacaktır.”
TKKD çok önemli bir kuruluşumuz
Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği’nin hem mesleki konularda gerçekleştirdiği etkinlikler hem de Türk denizlerinin ve Türk boğazlarının seyir güvenliğine ve deniz çevresinin korunmasına yönelik akademik çalışmalarla çok kıymetli bir kuruluş olduğunu belirten Tamer Kıran, “Pandemi şartları dahil her yıl etkinlik düzenleyerek mesleğin önemini hatırlatan ve görev şehitlerini unutmayan Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği yönetimini kadirşinas tavırlarından ötürü takdir ve tebrik ediyorum.” dedi. Tamer Kıran, Türk Boğazları ve limanlarında gemilere rehberlik etmek için canları pahasına mücadele eden Kılavuz Kaptanlara vermiş oldukları hizmetler için şükranlarını sunarken, hayırlı seyirler ve esenlikler diledi.
Kıyı Emniyeti Genel Müdürü Durmuş Ünüvar :
Her an göreve hazırız
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü olarak temel hedefimiz, yetki alanlarımızda deniz kazalarının oluşmasını önlemeye yönelik her türlü tedbiri almak ve alınan tüm bu tedbirlere rağmen meydana gelebilecek olası kazalara da etkin bir şekilde müdahaleye her an hazır bulunmaktır.
Her geçen gün büyüyen küresel yük taşımacılığıyla beraber, Türk Boğazları ile Türk Deniz Yetki Alanlarındaki yoğun gemi trafiğine bağlı olarak, seyir emniyeti ile can, mal, deniz ve çevre güvenliğinin giderek artan risklerinin etkin ve verimli bir şekilde yönetilmesi büyük bir önem arz etmektedir.
7/24 görevdeyiz
Kuruluşumuz, denizlerimizde seyir emniyetini tesis etmek bakımından;
* 490 sabit deniz feneri ve 128 yüzer şamandıra olmak üzere toplam 618 seyir yardımcısı ile Seyir Yardımcıları Hizmetlerini,
* 26 VHF, 4 MF, 4 Navteks, 1 HF istasyonu olmak üzere toplam 35 deniz haberleşme istasyonu ile Deniz Haberleşme Hizmetlerini,
* Çeşitli noktalarda kurulu 40 Trafik Gözetleme İstasyonu ile İstanbul Boğazı, Çanakkale Boğazı, İzmit Körfezi, İzmir Körfezi ve Mersin’deki toplam 5 Gemi Trafik Hizmetleri Merkezi’nde 219 deniz trafik baş operatörü ve deniz trafik operatörümüz ile Gemi Trafik Hizmetlerini,
* 7 gün 24 saat acil kurtarma römorkörlerimiz, tahlisiye botlarımız başta olmak üzere, çeşitli tip ve sınıftaki 103 deniz aracımız ve 1.000’inin üzerindeki tecrübeli gemi adamımız ile Deniz Hizmetlerini,
* Türk Boğazları ile birlikte hizmet verdiğimiz diğer kılavuzluk sahaları olan (Ağustos 2019 itibariyle) Zonguldak TTK ve Mersin-2 Bölgesi’nde, (Ekim 2019 itibariyle) IGA Port İstanbul ve (Haziran 2021’den itibaren de) Filyos Bölgesi’nde, 178 kılavuz kaptanımızla Kılavuzluk Hizmetlerini başarıyla yürütmektedir.
Kılavuz kaptanlarımız büyük değer taşıyor
Küresel çapta deniz ulaştırmasının en önemli rotalarından birisi olan ve Akdeniz Havzası deniz ticaretinin can damarı olan Marmara Denizi ile İstanbul ve Çanakkale Boğazlarının oluşturduğu Türk Boğazları Bölgesi, yıllık toplam 80 binin üzerinde gemi hareketine sahne olmaktadır. 2021 yılında, İstanbul Boğazı’ndan geçen gemilerin % 65’i, Çanakkale Boğazı’ndan geçen gemilerin ise % 54’ü kılavuzluk hizmeti almıştır.
Kuruluşumuz; İstanbul Boğazı’nda 25.096, Çanakkale Boğazı’nda 24.550, İstanbul Limanı’nda 1.314, İzmir Limanı’nda 2.870, Zonguldak TTK’da 1.001 ve son olarak Mersin-2 Bölgesi’ndeyse 1.309 gemiye kılavuzluk hizmetini başarıyla vermiştir.
Takdir edersiniz ki bu denli yüksek bir yoğunlukta gemi hareketinin olduğu bir bölgede seyir, can, mal, deniz emniyeti ile çevre güvenliğinin sağlanması hususlarında kılavuz kaptanlarımızın katkıları hepimiz için çok büyük değer taşımaktadır.
Kılavuz kaptan sayımız 178’e ulaştı
Genel Müdürlüğümüz bünyesindeki kılavuzluk teşkilatımızda, 2018 yılı itibariyle 143 olan kılavuz kaptan sayımızı 2022 Mayıs ayı itibariyle 178’e çıkararak % 24,5’lik bir artış gerçekleştirdik. Böylece, kişi başı gemi üzerinde kalma sürelerini azaltarak kılavuz kaptanlarımızın çalışma koşullarını iyileştirmiş olduk.
Yine kılavuz kaptanlarımızın, görevleri esnasında çalışma konforu ve emniyet seviyelerini artırmaya yönelik olarak iş güvenliğine uygun tüm kişisel koruyucu donanım ve ekipmanlarını belirli bir program dahilinde yeniledik ve yenilemeye devam ediyoruz.
TKKD Yönetim Kurulu Başkanı Kapt. Mutlu Dündar :
Günümüz denizciliğinde, teknolojik ilerlemeler ve sürekli gelişme trendi beraberinde artan toplumsal farkındalık, düzenleyici olan uluslararası kural ve uygulamaların her zamankinden çok genişletilmesine yol açtı. Denizcilikte majör hedefin deniz kazalarının ve denizcilik aktivitelerinden kaynaklanan çevre kirliliğinin en aza indirilmesi olduğu günümüzde, bu kurallara uygun ve emniyetli hizmet verme her zamankinden önemli hale geldi.
Deniz yolu ticaretin temeli
Deniz taşımacılığında gemi tipi, personel, coğrafi ve çevresel koşullar gibi değişkenler dikkate alındığında, en kritik aşamalarda gerçekleştirilen kılavuzluk da tam anlamıyla bir emniyet unsurudur. İnsan hayatı, deniz çevresi, liman ve geminin korunması amacıyla bütün taraflardan bağımsız olarak sadece emniyet için gerçekleştirilen kılavuzluk aynı zamanda küresel ürün tedarikinin %95’inin denizyoluyla taşındığı dikkate alındığında ülkelerin ekonomisi için de doğrudan etkisinin olduğu önemli bir yerdedir.
Pandemide en öndeydik
Bir kez daha belirtmek isterim ki; içinde bulunduğumuz günlerde etkisini yitirmiş olan pandeminin ilk günlerinden itibaren kılavuz kaptanlar en ön saflarda bütün zorluklara rağmen görevlerini yerine getirmiş, modern hayatımız için önemli olan ürünlerin tedarikinin devam ettirilmesine katkı vermişlerdir.
Standart dışı donanım devam ediyor
En basit şekliyle; borda yüksekliği 9 metrenin altında olan gemilerde sadece pilot çarmıhı ile, borda yüksekliği 9 metreyi aşan gemilerde ise pilot çarmıhı ve borda iskelesinin birlikte hazırlandığı kombinasyon donanım ile yapılması gereken kılavuz kaptan transferi; SOLAS’ın Bölüm 5, 23 numaralı kuralı ve IMO’nun A.1045(27) numaralı kararı ile uluslararası kurala bağlanmıştır. Çok açık olan bu kurala rağmen, kılavuz kaptan transferlerinde ne yazık ki standart dışı veya uygun olmayan birçok donanım kullanılmaya devam ediyor.
Can kaybı olmaması tesellimiz
Bu nedenle Kılavuz kaptan Transfer Emniyeti önemsenmesi gereken bir konudur. Kılavuzluk camiası her ne kadar IMPA ve EMPA gibi birliklerin öncülüğünde çalışmalar yürütülse de ne yazık ki bu kazalar yaşanmaya devam ediyor. Neredeyse her ay yaşanan bu kazalarda çoğu zaman can kaybı yaşanmaması en büyük tesellimiz. Ülkemizde İstanbul Boğazı’nda 2006 yılında merhum Lütfü Berk’in ve 2009’da Fahrettin Aksu’nun çarmıh kazaları sonucu hayatını kaybetmesinden bu yana hayat kaybına yol açan bir çarmıh kaza yaşanmadı ancak 2019 yılında Newyork’da iki kılavuz kaptan aynı yıl içerisine hayatını kaybetti. Çarmıh kazaları ne yazık ki yaşanmaya devam ediyor. Panelimizde bu konuya dikkat çekilecek.
Konuşmaların ardından panellere geçildi.
Panelleri aşağıda izleyebilirsiniz
Nicholas John Cutmore – “MPA’nın genel çerçevesi, kılavuzluk hizmetlerindeki güncel gelişmeler ve kılavuzluğun küresel tedarik zinciri içerisindeki önemi”
Kaptan Cahit İstikbal – “Kılavuzluk hizmetlerindeki güncel gelişmelerin Türkiye’deki yansımaları”
Kapt. Miquel Vieira Castro – “Kılavuz Kaptan Transfer Emniyeti”
Kapt. Ali Cömert – “Kılavuz Kaptan Transfer Emniyeti”