Gamze Biber / DenizcilikDergisi.com
gamze@DenizcilikDergisi.com
Türk Uzakyol Gemi Kaptanları Derneği ve İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesi (İTÜDF) tarafından düzenlenen “Denizcilikte Dijitalleşme” konulu panel fakültenin Tuzla Yerleşkesi’nde gerçekleştirildi.
Panele İTÜ Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Oğuz Salim Söğüt, Kamu ve Güvenlik Projeleri Koordinatörü Alper Sınav, Lloyd’s Register Türkiye Ülke Müdürü Müh. Engin Yazıcıoğlu, CpT Hukuk Bürosu Kurucusu Av. Kapt. Özgür Çetin, Türk P&I Sigorta Genel Müdürü Ufuk Teker, Pearl Naval Ship Management Genel Müdürü Müh. Gürhan Burak Alkoç ve Entech&Semar Proje Yöneticisi Ömer Berkay Dağlı konuşmacı olarak katıldı.
“Teknolojiyi yakalamak zorundayız”
İTÜ Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Oğuz Salim Söğüt :
“Endüstri 4.0 kavramı geleneksel sanayiyi sayısallaştırarak kaynak veririmliliğini, iş ortaklarının üretim sürecine entegrasyonunu ve üretim araçlarının birbirleriyle konuşabilme yeteneğini artırmayı amaçlıyor. 2020 ve sonrasında denizcilik sektörünün emniyet, güvenlik, çevre ve verimli performanlar ortaya çıkarma konusunda ihtiyaçları artıyor. Enerji verimliliği ve çevre dostu gemilerin yanı sıra otonom gemilerin de gündemde olacağı değerlendiriliyor.
Teknoloji gelişiyor biz bunun dışında kalmak istesek bile kalamayız. Ayak uydurmak durumundayız. Önemli olan adımlardan bir tanesi bağlanabilirlik. Bağlanabilirlik ve bağlı kalma çok önemli bir kavram. Gerçeklikten kopmuş gibi hissediliyor. 2025’e gelindiğinde uzaktan izleme tamamen başarılmış uzaktan kontrolde bi miktar belli olacak diye öngörülüyor. Yani 2025 sonrasında otonom gemileri için teknoloji hazır olacak diye öngörülüyor.
“Sektör bize yön vermeli”
Güvenilirlik bu teknolojide çok önemli. Yasal sorumluluklar, siber güvenlik, sigorta gibi konular otonom sistemler konusunda önem arz ediyor.
Gemi insanı eğitimine baktığımızda öne çıkan insan faktörü yeterlilikleri şunlar: Teknolojiyi bilen seven ve anlayan gemi insanları tercih ediliyor. Artık dokunup hissetmeden ekran üzerinden yön veriyoruz. Bu durumlara ayak uydurabilecek gemi insanları yetiştirmemiz gerekiyor. Aynı zamanda gemileriniz de bu değişime ayak uyduran gemiler olacak. Kritik konulara yoğunlaşma, otomasyonun sınırlarını anlamak gibi konularda sektörün bize yardımcı olması ve yol göstermesi çok önemli”
“Güvenlik tarafı soru işareti”
Türk Uzakyol Gemi Kaptanları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı, Kılavuz Kaptan Arif Bostan :
“Yapay zeka otomasyon, otonom deniz taşımacılığı, yakıt ve enerji veririmliliği gibi çevresel konular önem kazandı. Aslında denizciliğin her alanı giderek değişiyor. İnsansız gemi üretmek ve test etmek üzerine çalışmalar yürütülüyor. Güvenlik konusu kafamızda soru işareti üretiyor. Gemi sektörü teknolojinin bu gelişiminden nasıl etkilenecek merak konusu. İnsansız gemi ile şu anda kullandığımız gemi arasında nasıl farklılıklar olacak bunlar soru işareti oluşturuyor. yaptığımız seminerlerde güncel konuları yakalamaya çalışıyoruz. Başta gemi kaptanları olmak üzere denicilik sektörünü bilgilendirmeyi amaçlıyoruz”
“Şans hazır olana güler”
IMEAK Deniz Ticaret Odası Genel Sekreteri Salih Zeki Çakır :
“Denizcilikteki gelişmeleri takip etmek önemli. Şans hazır olana güler. Teknoloji dünyayı belirli bir akıma yönlendiriyor. Bundan hem olumlu hem de olumsuz şekilde etkilenenler olacaktır. Böyle panellerin düzenlenmesi bu gelişmeleri yakından takip etmemize olanak sağlıyor ve böylelikle hazırlanmış oluyoruz”
“Düşünen teknolojiler devri”
İTÜ Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi ve panelin moderatörü Dr. Özkan Poyraz :
“Bugün endüstri 4.0’dan söz etmeye başladık. Artık öğrenen teknolojileri değil düşünen teknolojileri ortaya koymaya başladı. Nesnelerin interneti, makinelerden makinelere iletişim, sanal gerçeklik, otonom gemiler, insansız gemiler konuşulan konular arasında. Bu siber güvenliğin içerisinde neler var onları anlamamız gerekiyor. denizcilik ilk buhar makinelerinden itibaren var olan, gelişmeleri ilk etaptan beri kendine yansıtmış bir alan”
“5G ilk olarak gemide denendi”
Kamu ve Güvenlik Projeleri Koordinatörü Alper Sınav :
“Teknolojik insan evrimi şu an devam ediyor. İnsan 2.0 kavramı, normal insanın şu anki duyularıyla gördüğünden daha fazlasını algılayabilen, bunları kendi üzerine daha fazla yönlendirebilen ve bu kadar çok veriyi değerlendirebilen insan formuna verilen bir isim.
İletişim olmazsa bunların hiç birini yapamayız. büyük bir iletişim alt yapısına ihtiyacımız var. Gemi içi iletişimi arttırmaya çalışıyoruz. 4.5 G teknolojisini yaptığımız dönemde 5G teknolojisine hazırlanmamız gerektiğini düşündük. Şu anda çok rahat konuşmalar yapıp kullanabiliyoruz bunu fakat 5G bize belki de 100 kat daha fazla imkanlar sağlayacak. Bunun ilk testini İntel ve Ericsson bir gemide yaptı. 2000 tane yolcunun bulunduğu bir geminin üstüne 5G baz istasyonu yerleştirdi ve bütün iletişimin yapılabilmesini sağladı. Neden gemide yapıyorlar çünkü gemi kendi başına organik bir yapı ama bir taraftan da dışarıdan bilgiyi almaya çalışıyor.
Robot kılavuz kaptanlardan bahsediliyor. Teknoloji ilerliyor. Bizimde hem bilişim hem de iletişim alt yapımız buna müsait ve bunu geliştirmek için de çalışmaya devam ediyoruz. Otonom hakimiyet, her zaman söylediğimiz bir şey var robotlar dünyaya hakim olacak mı? olacaksa da bu ilk gemilerde olacak. Teknolojik ülkeler deniz ticareti konusunda stratejik planlamalar yapıp üstün oluyorlar. Üstünlüğü başkalarına vermememiz lazım. Denizciliği, Mustafa Kemal Atatürk’ün söylediği gibi Türk’ün milli ilkesi olarak benimsemek gerekiyor.”
“Değişime ayak uydurmak önemli”
Lloyd’s Register Türkiye Ülke Müdürü Müh. Engin Yazıcıoğlu :
“Değişime ve teknolojiye ayak uydurmak çok önemli. Geleneksel iş, pazar ve ekonomi anlayışını derinden etkileyecek bir pazar mevcut. Rekabet eden uluslar ön planda olacak ve denizcilik sektöründe otonom sistemler ön plana çıkacak ve bu çok hızlı bir şekilde olacak. Ticaret denizciliğinde yapay zeka konusu yatırım alanı olarak değerlendiriliyor. Oldukça da ilgi çekici.”
“Kazalarda kim suçlu olacak?”
CpT Hukuk Bürosu Kurucusu Av. Kapt. Özgür Çetin :
“Otonom gemi de hiçbir insan etkisi yok. Gemi sefere çıktığında belgelendirilmesi nasıl olacak. Sorumlu kim olacak bu konular önemli. Kaptanın karar vermesi gereken konularda otonom gemiler bunu nasıl yapacak. Denizde yaşanılan olası bir kazada sorumlu kim olacak. Yangın gibi sorunlar olduğunda nasıl bir düzenleme yapılacak. Şu anda bu soruların cevabı yok. Tüm bu gelişmelere alternatif, sorun gidereci çözümler üretilmesi gerekiyor.”
“Otonom gemiler sınıflandırılmalı”
Türk P&I Sigorta Genel Müdürü Ufuk Teker :
“Bu teknolojilerin yatırımları oldukça pahalı olacaktır. Ekstra güvenlik gerektirecek ekipmanları gemide bulundurmak gerekecek. Yüzde yüz insansız teknoloji özellikle askeri alanda kullanılmak üzere tercih ediliyor. Otonom hava araçları şu anda sigortalanıyor. Biz bunun üzerinde çalışmaları zaten yürütüyoruz. Gemi tarafında durum daha farklı. İnsan sayısı teknolojiyle birlikte gemilerde azalıyor. Teknoloji her alanda hayatımızda olduğu gibi gemicilikte de girecek. Gemide insan olmadığı zaman bizim Türk Ticaret Kanunu’nun hiçbir hükmü kalmamakta. Bu yüzden de bazı değişikliklerin yapılması gerekiyor ve otonom gemilerin sınıflandırılması gerekiyor. Böylelikle sorumluluk düzeyleri de belirlenmiş olacak. Biz şu anda temkinli olarak yaklaşıyoruz gemilerdeki bu teknolojiye ama olmayacak diye bir şey yok.”
“Biz neresinde kalacağız?”
Pearl Naval Ship Management Genel Müdürü Müh. Gürhan Burak Alkoç :
“Dijitalleşme ve sayısallaşma varken biz bunun neresinde kalacağız o konu önemli. Burada okuyan arkadaşlarımız işsiz mi kalacak? Gelişen teknolojiyi takip edip ona göre çalışmalar yürütmek gerekiyor. Dünyada büyük bir değişim varken dijitalleşme ve sayısallaşma varken bunu takip Türk denizciliği açısından oldukça önemli.”
“Kendi şiirini yazan robot üretildi”
Entech&Semar Proje Yöneticisi Ömer Berkay Dağlı :
Karadaki otonominin geçmişi çok daha uzun. Hukuk, sigorta tamam ama bir de etik tarafı var. Bunun üzerine çalışmalar yürütülüyor zaten. Bir başka konu da insan duyularının artık robotlara da kazandırılması. Öyle ki kendi şiirini yazan robot bile üretildi. İlerleyen zamanlarda hatta bu çok uzun sürmeyecektir otonom gemiler, robotlar bizim hayatımızda olacaktır. Bizim de bunu yakından takip etmemiz hatta takip etmekle kalmayıp yön vermemiz gerekiyor.
