Güneybatı Pasifik Okyanusu’daki sualtı volkanlarının patlaması sonucunda yeni bir ada oluştu. Her şey 10 Eylül’de Orta Tonga Adaları’nda bulunan bir sualtı yanardağının patlamasıyla başladı ve sadece on bir saat içinde, okyanus suları tarafından soğutulan ve katılaşan lavların sızmasıyla oluşan bir kara kütlesi ortaya çıktı. Sonraki günlerde lav akmaya devam etti ve yeni oluşan ada büyüdü.
NASA Dünya Gözlemevi’ne göre, Güneybatı Pasifik’te, Yeni Zelanda’dan Tonga’ya uzanan bir deniz tabanı sırtı, dünyadaki en yüksek sualtı volkan yoğunluğuna sahip. Bunlardan biri olan Home Reef deniz dağı, 10 Eylül’de uyandı ve yeni bir adanın oluşmasına yol açtı.
NASA’ya göre, patlamanın başlamasından on bir saat sonra, su yüzeyinin üzerinde yeni bir ada yükseldi.
NASA, yeni doğan adanın hızla büyüdüğünü gözlemledi. 14 Eylül’de Tonga Jeoloji Hizmetleri’nden araştırmacılar, adanın alanını 4.000 metrekare ve deniz seviyesinden yüksekliği ise 10 civarındaydı. Ancak, 20 Eylül’e kadar ada büyüyerek 24.000 metrekarelik bir alana ulaştı.
Yeni oluşan ada “Geç Ada’nın güneybatısında, Hunga Tonga-Hunga Ha’apai’nin kuzeydoğusunda ve Mo’unga’one’nın kuzeybatısında yer alıyor.
Home Reef, üç tektonik plakanın dünyanın en hızlı yakınsayan sınırında çarpıştığı bir alan olan Tonga-Kermadec dalma bölgesi içinde bulunuyor. Buradaki Pasifik Plakası, diğer iki küçük plakanın altına batıyor ve Dünya’nın en derin hendeklerinden ve en aktif volkanik yaylarından birini oluşturuyor.
Denizaltı volkanları tarafından oluşturulan adalar genellikle kısa ömürlü, ancak bazen yıllarca devam edebiliyor. Home Reef, 1852 ve 1857’deki olaylar da dahil olmak üzere dört kayıtlı patlama dönemine sahipti. Her iki olaydan sonra geçici olarak oluşan küçük adalar ve 1984 ve 2006’daki patlamalar, 50-70 metre yüksekliğinde kayalıklara sahip kısa ömürlü adalar üretti. Yakınlardaki Late’iki Volkanı’ndan 2020’de 12 günlük bir patlamayla oluşturulan bir ada iki ay sonra yok olurken, aynı yanardağ tarafından 1995’te oluşturulan daha eski bir ada 25 yıl kaldı.
Tonga Jeoloji Servisi 20 Eylül’de yayınlanan bir güncellemede, “Volkan, havacılık topluluğu ve Vava’u ve Ha’apai sakinleri için düşük riskler oluşturuyor” bilgisin paylaştı. Ancak, gemilerin, bir sonraki duyuruya kadar Home Reef’ten en az 4 km uzak durmaları önerildi.