Karadeniz Kerç Boğazı’nda iki gemide yaşanan yangın sonrası boğazların güvenliği tekrar gündeme geldi. DHA’ya Türk boğazlarındaki önlemler ile bilgi veren Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi ve uzun yol gemi kaptanı Mustafa Can, “Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın boğazlarda sıkı önlemler aldığını ve bu tür kazaların yaşanmasının çok düşük ihtimal olduğunu” söyledi. Mustafa Can, Kanal İstanbul projesinin de boğaz güvenliği açısından gerekli olduğunu dile getirdi.
Kerç Boğazında iki gemide çıkan yangında 14 kişinin hayatını kaybetmesiyle Boğazların güvenliği tekrar gündeme geldi. Türk boğazlarındaki gemi geçişleri ve alınan güvenlik önlemleri ile ilgili bilgi veren Mustafa Can, “Kerç Boğazı’ndaki kazayı irdelememiz gerekiyor. Malum Montrö’deki boğaz serbest geçiş haklarından dolayı denetleyemiyoruz. Orada çok kötü durumda bir gemi var aynı firmanın gemisi limanlara giriş izni alamayan, sigortası olmayan. Aynı firmanın bir tane de sigortalı gemi var. Sigortalı gemi içeriye girip yükünü alıyor, dışarıya çıkıyor. Diğer gemiye açıkta yüklemesini yapıyor. Diğer gemi boğazlardan geçerek Suriye’ye petrol gazı taşıyor. Yani hiçbir denetime tabi değil. Açık sularda yapılmış bir operasyon” dedi.
Türk boğazlarından geçişlerle ilgili konuşan Can, “Türk boğazında geçiyorlar ve biz bunu denetleyemiyoruz. Sertifikaları sadece kağıt üzerinde kalıyor. Sahte de olsa bunu denetleyecek bir organımız yok. En büyük eksiklerimizden biri bu. O kazanın aynısı artık Türk boğazlarında olması çok zor. Bir, gece geçişine izin verilmiyor o boyuttaki bir tankerin. İki, gündüz geçerken yanında ‘eskort’ dediğimiz yedekli bir römorkör gemi geçişine refakat ediyor” diye konuştu.
“Türk boğazlarında öyle bir kazanın olma ihtimali çok düşük”
Türk Boğazlarında sıkı tedbirler alındığını söyleyen Can, “Kısacası öyle bir kazanın Türk boğazlarında olma ihtimali çok çok düşük. Bu kazadan esinlenip tedbir almaya kalktığımızda, zaten ağır tedbirler alındı. Bu kadar tedbir iyidir, uygulanmaktadır. Daha fazlasına ihtiyaç yoktur. İyi bir Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğümüz var. İyi organize oluyorlar, boğazlarımızı iyi yönetiyorlar. Kazada eski oranlara göre düştü hatta yok denecek kadar azaldı” dedi.
“Kalan İstanbul projesi, boğazları rahatlatacak”
“Tankerlerde Çanakkale’de bir tanker çıkmadan diğer tankerin girmemesi gerekiyor” diyen Mustafa Can, “Böyle bir uygulamaya tam geçildiğinde İstanbul Boğazı’nda da zira aynı. Bir kaza olduğunda diğer tankerin geri dönme ihtimali yok. Boğazlarımız dar ve meşakkatli. Çok girinti ve çıkıntı olduğunda dolayı, her yönden akıntı ile karşılaşabiliyorsunuz. Kanal İstanbul Projesi düz duvar gibi olacağı için bu tip akıntılar olmayacağı için emniyet açısında çok daha emniyetli olacak. Büyük tankerler firmaları sigortaların bastırması ile otomatik olarak orayı kullanacağını düşünüyorum. Gerçekten tam emniyet kuralları uygulandığında ki şuan uygulanıyor. Boğazdaki gecikmeler 10-15 gün, buda gereğinden çok fazla. Bu da Kanal İstanbul’dan geçişe hasıl oluyor hem de mecbur kılıyor” diye konuştu.
“Rusya’nın sigortası olmayan gemileri daha fazla denetlemesi gerekiyor”
Mustafa Can, “Ruslar bu Kerç Boğazında ki olaydan sonra nehir tipi gemilere çok baskı uygulamakta. Tanklarına kadar girip bakmakta. Özellikle Rusya’da Türkiye’ye bile gelemeyen gemiler Rusya limanlarından yüklüyorlar serbest bölge denilen bir yer var orada diğer gemiye Limbo yapıyorlar, yük veriyorlar. Bu iş resmi olarak yapılıyor. Rusların özellikler bu tip gemilere karşı daha titiz davranmaları, giriş çıkışlarına müsaade etmemeleri gerekiyor. Bu olay aynı zamanda serbest ekonomiye de darbe oluyor. Gemisine iyi bakan insanlar kötü bakanlardan, maliyeti yüksek olduğu için zarar etmeye başlıyor. Diğerleri hiç bir tamir yapmayıp görüyorsunuz zaten bölünüyorlar, oturuyorlar, çatışıyorlar. Onlar da büyük kazançlar elde ediyorlar. Bunun devlet eliyle durdurulması gerekiyor. Türkiye’nin de 10 bin altı gemilere daha özen göstermesi gerekiyor” dedi.