Çelik Çelikyaman
celik@DenizcilikDergisi.com
Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu (KÜDENFOR) SETUR Kalamış Marina’da, İstanbul Yelken Kulübü, Tuzla Yat Kulübü, Tuzla Yelken ve Su Sporları Kulübü işbirliğiyle, “Klasik Tekneler” başlıklı konferansı ve seyir gösterisine ev sahipliği yaptı.
Aralarında 116 yaşında Ronolo ve 102 yaşında Levent’in de bulunduğu 20’den fazla klasik teknenin katıldığı “Klasik Tekneler” adlı etkinlikte, seneye daha coşkulu kutlama kararı alındı.Etkinliğe aralarında Deniz Harp Okulu Komutanı Tuğamiral Erhan Aydın, İstanbul Tersanesi Komutanı Tuğamiral Recep Erdinç Yetkin, Gölcük Tersanesi Komutanı Tuğamiral Aydın Eker, Türk Loydu Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Cem Melikoğlu, Deniz Tarihi Yazarı Ali Bozoğlu ve Çındemir Tersanesi Yönetim Kurulu Başkanı Kayhan Çındemir’in de bulunduğu çok sayıda konuk katıldı.
15 milyona 20 tekne
Etkinliğin açılış konuşmasını yapan KÜDENFOR Direktörü, emekli Tümamiral Cem Gürdeniz, “15 milyonluk İstanbul’da senede bir gün de olsa klasik tekneleri hatırlamamız gerekiyor. Bu kültürü korumamız lazım. Gelecek kuşaklara tarihi evleri, binaları bırakabiliyoruz. Korumaya yönelik bir çok kanun ve kurum var ama aynı hassasiyeti gemi ve deniz araçları için gösteremiyoruz. Nice tekneler yok olup gitti. O nedenle ortasından masmavi deniz akan 15 milyonluk şehirde karşınıza ancak 20 tane tekne çıkarabiliyoruz” dedi.
2 bin 200 kişiye bir tekne
Gürdeniz şunları söyledi :
“Çünkü tarihi gemi ve tekneleri koruyamadık. O bilince erişemedik. Bundan sonra kaybetme lüksümüz yok. 100 yaşında bile bulsa onu bulacak ve gelecek kültürlere aktaracağız. Deniz kültürü para ile satın alınamıyor. Bu kültürün oluşması onlarca yıl sürüyor. 1930’larda bu kadar tekne yoktu ama kültürü vardı, sandal kültürü vardı. 1895’de İstanbul’da 35 bin sandal olduğuna dair kayıtlar var. Nüfus 900 bin. 25 kişiye bir sandal düşüyor. Bugün bu ülkede 7 kişiye bir otomobil düşüyor ama 2200 kişiye ancak bir tekne düşüyor. Çoğu tekne sahibi teknesinin motor gücünü, deniz kültürünün önüne koyabiliyor”
“Çoban ateşini yaktık”
KÜDENFOR olarak geçen sene çoban ateşini yaktıklarını ve “Klasik Tekneler” etkinliğini her sene büyüyerek devam ettireceklerini belirten Gürdeniz, “27 Eylül 1538’de kazanılan Preveze Deniz Zaferi, Türklerin gerekirse büyük bir deniz uygarlığı kurabileceğinin en güzel hatırlatmasıdır. Türklerden en iyi denizciler çıkıyor. Bunu devletin örgütlemesi lazım. Önce devlet denizci olacak, sonra millet. Tarihten ders alarak hataları tekrarlamadan denizcileşeceğiz.KÜDANGOR çatısı altıda Klasik Tekneler Platformunu kurduk. Tekne yeni olabilir ama klasik hatları koruyabilmek önemli olmalı” dedi.
“Uzay gemisi gibi vapur olmaz”
Eski şehir hatları vapurlarının canlandırılması gerektiğini belirten Gürdeniz, “Sinem Dedetaş Şehir Hatları’na genel müdür oldu. Gemi inşa mühendisi kendisi. Bundan sonraki vapurların Kalender gibi, Kocataş gibi olmasını istiyoruz kendisinden. Ne idüğü belirsiz, uzay gemisine benzer gemiler olmamalı” diye konuştu.
Gürdeniz’in ardından ünlü Tekne Tasarımcısı Yücel Köyağasıoğlu, etkinliğe katılan Ronolo ve Levent tekneleriyle beraber yaşıtları deniz araçlarını anlattı. Etkinlik, klasik teknelerin ziyaret edilmesi ile sona erdi.