Başkan Joe Biden, Amerikan kişi ve kuruluşlarının savunma, enerji ve izleme teknolojisi sektörleriyle bağı olduğu iddia edilen onlarca Çinli şirkete yatırım yapmasını yasaklayan bir kararname imzaladı.
Biden yönetimi yetkilileri, bu adımın, eski Başkan Donald Trump döneminden kalma, hukuki açıdan kusurlar içeren düzenlemenin boyutunu genişlettiğini belirtti.
Üst düzey yönetim yetkilileri gazetecilere yaptığı açıklamada, Maliye Bakanlığı’nın 59 civarında şirketi içeren yeni yasak listesini uygulamaya koyacağını ve listeyi belirli aralıklarla güncelleyeceğini belirtti.
Kara listeye alınan şirketlerde tahvil alım ve satışının yasaklandığı ve son listenin Savunma Bakanlığı’nca hazırlanan bir önceki listenin yerini aldığı bilgisi verildi.
Biden’ın kararnamede yer alan açıklamasına göre, karar ABD’den, Çinli askeri-sanayi kompleksinin yanısıra askeri, istihbarat ve güvenlik araştırmaları ve kalkınma programlarını destekleyici türden yatırımlar yapılmasını yasaklıyor.
Biden, “Buna ek olarak, Çin Halk Cumhuriyeti’nin sınırları dışında Çinli izleme teknolojilerinin kullanımı ve baskı ya da ciddi insan hakları ihlallerinin önünü açmak için Çinli izleme teknolojilerinin geliştirilmesi ve kullanımı, alışılmadık ve olağandışı tehditler oluşturuyor” ifadesini kullandı.
Yaptırımlar 2 Ağustos’ta yürürlüğe girecek
Beyaz Saray’ın yayınladığı bilgi notuna göre, listedeki şirketlere yönelik yeni yasaklar 2 Ağustos’ta yürürlüğe girecek. ABD Savunma Bakanlığı’nın bir önceki listesine dahil edilen büyük çaplı Çinli şirketler yeni listede de yer aldı.
Yaptırm karı alınan şirketler arasında tersaneler de bulunuyor. AB’nin listesinde yer alan şirketlerden bazıları şunlar: China Marine Information Electronics Company Limited, China Shipbuilding Industry Company Limited, China Shipbuilding Industry Group Power Company Limited, China State Shipbuilding Corporation Limited ve CSSC Offshore & Marine Engineering (Grup) Company Limited – ve China General Nuclear Power Corporation, China National Nuclear Corporation, China National Offshore Oil Corporation, China Nuclear Engineering Corporation Limited, Aviation Industry Corp of China (AVIC), China Mobile Communications Group, China National Offshore Oil Corp (CNOOC), Hangzhou Hikvision Digital Technology Co Ltd, Huawei Technologies Ltd ve Semiconductor Manufacturing International Corp (SMIC) dahil olmak üzere enerji şirketleri.
SMIC, Çin’in yerel çip sektörünü güçlendirmeye yönelik ülke genelinde yürüttüğü çabalarda kilit role sahip.
Yeni şirketler de eklenebilir
Gazetecilere konuşan Amerikalı bir yetkili, yeni kararnamenin getirdiği kısıtlamalara gelecek aylarda yeni şirketlerin de eklenmesinin beklendiğini söyledi.
Yetkili, Çin’in izleme teknolojisinin kararnameye dahil edilmesinin, Trump yönetiminin geçen yılki ilk düzenlemesinin boyutunu genişlettiğini belirtti.
Beyaz Saray, Trump dönemindeki düzenlemenin dikkatsizce hazırlandığını ve bunun da kararı mahkemelere taşınmaya açık hale getirdiğini savunuyor.
Üst düzey yetkililer, izleme teknolojisi kapsamına tam olarak nelerin girdiği konusunda Maliye Bakanlığı’nın daha sonra yönlendirmede bulunacağını belirtti.
Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili, “Gelecekte devreye girecek yasakların hukuki olarak sağlam bir temele oturduğundan emin olmak istiyoruz. O nedenle ilk liste de bunu yansıtıyor” dedi. Bir başka yetkili de yatırımcıların yatırımlarını geri çekecek zamanı olacağını belirtti.
Başkan Biden’ın Hint-Pasifik politikası koordinatörü Kurt Campbell geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada Çin’le diyalog döneminin sona erdiğini ve ikili ilişkilerde egemen paradigmanın önümüzdeki dönemde rekabet olacağını söylemişti.